Hệ miễn dịch của phụ nữ mang thai thường suy giảm, khiến vi khuẩn, virus dễ dàng xâm nhập và gây biến chứng nghiêm trọng hơn so với người bình thường. Trong đó, cúm khi mang thai là một trong những tình trạng phổ biến mà nhiều chị em gặp phải trong suốt thai kỳ. Nếu không được phòng ngừa và điều trị đúng cách, cúm có thể làm tăng nguy cơ viêm phổi, sinh non, ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và thai nhi. Vì vậy, việc hiểu rõ cách phòng ngừa cúm, điều trị cúm an toàn khi mang thai, nhận biết sớm triệu chứng và lựa chọn biện pháp chăm sóc phù hợp đóng vai trò rất quan trọng. Trong bài viết dưới đây, Phòng khám 125 Thái Thịnh - Thai Thinh Medic sẽ cung cấp kiến thức đúng sẽ giúp mẹ bầu chủ động bảo vệ thai kỳ trong suốt giai đoạn nhạy cảm này.

Cúm khi mang thai có nguy hiểm không?

Cúm khi mang thai là tình trạng nhiễm virus cúm Influenza xảy ra trong thời kỳ thai nghén. Virus cúm lây lan nhanh qua đường hô hấp qua giọt bắn khi ho, hắt hơi, nói chuyện và có thể gây bệnh quanh năm, đặc biệt bùng phát theo mùa. Khi mang thai, cơ thể người mẹ có nhiều thay đổi về hệ miễn dịch, tim mạch và hô hấp, khiến khả năng chống lại virus suy giảm hơn so với người không mang thai.

Vì vậy, cúm ở phụ nữ mang thai nguy hiểm hơn bình thường. Nếu không được phát hiện và xử trí kịp thời, cúm có thể dẫn đến biến chứng nặng như viêm phổi, suy hô hấp, phải nhập viện. Đối với thai nhi, tình trạng sốt cao kéo dài, thiếu oxy hoặc nhiễm trùng nặng ở mẹ có thể làm tăng nguy cơ sinh non, thai nhẹ cân, chậm phát triển trong tử cung.

Tuy nhiên, mẹ bầu không nên quá lo lắng. Cúm hoàn toàn có thể phòng ngừa và điều trị an toàn nếu được chăm sóc đúng cách, theo dõi sớm triệu chứng và tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ. Việc hiểu rõ mức độ nguy hiểm của cúm là bước quan trọng để bảo vệ sức khỏe mẹ và thai nhi trong suốt thai kỳ.

Nếu cảm thấy có dấu hiệu bị cúm, bà bầu nên nhanh chóng tham khảo ý kiến bác sĩ để nhận được sự hỗ trợ và điều trị phù hợp

Phân biệt cảm lạnh và cúm khi mang thai

Trong thai kỳ, nhiều mẹ bầu dễ nhầm lẫn cúm với cảm lạnh thông thường, dẫn đến chủ quan hoặc xử trí chưa đúng. Phân biệt rõ hai tình trạng này giúp mẹ theo dõi triệu chứng chính xác và đi khám kịp thời khi cần. Vì cúm và cảm lạnh đều do virus đường hô hấp gây ra, lây qua giọt bắn, tiếp xúc tay- mũi - miệng, có thể gây triệu chứng ho, sổ mũi và mệt mỏi và thường bị khi thời tiết thay đổi thất thường.

Tuy nhiên, cảm lạnh và cảm cúm khi mang thai vẫn có những điểm khác nhau giúp mẹ bầu có thể phân biệt:

Triệu chứng cúm khi mang thai

Triệu chứng cúm khi mang thai có thể xuất hiện đột ngột và rõ rệt, dễ tiến triển nặng hơn so với cảm lạnh thông thường. Hiểu rõ những triệu chứng này giúp mẹ theo dõi sát và đi khám kịp thời, hạn chế biến chứng cho cả mẹ và thai nhi.

Triệu chứng cúm thường gặp ở mẹ bầu

• Cơn sốt cao trên 38 độ C xuất hiện nhanh và có thể kéo dài
• Kèm theo các cơn ớn lạnh, run người, vã mồ hôi.
• Đau đầu, đau cơ và đau nhức toàn thân, cảm giác mệt mỏi rõ rệt, đau lưng, đau tay chân
• Ho khan hoặc ho có đờm, đau họng, khản tiếng
• Sổ mũi hoặc nghẹt mũi, thường đi kèm sốt và mệt mỏi
• Mệt mỏi, kiệt sức, cảm giác uể oải, khó sinh hoạt bình thường
• Buồn nôn, chán ăn dễ gặp hơn ở phụ nữ mang thai do thay đổi nội tiết

Triệu chứng cúm có thể trở nên nghiêm trọng

• Khó thở hoặc thở nhanh là dấu hiệu cảnh báo biến chứng hô hấp
• Đau ngực, tức ngực có thể liên quan đến viêm phổi do cúm
• Sốt cao không hạ dù đã nghỉ ngơi
• Chóng mặt, lú lẫn, kiệt sức nhiều
• Giảm cử động thai hoặc thai máy yếu hơn

Cúm khi mang thai có ảnh hưởng đến thai nhi không?

Câu trả lời là CÓ, cúm khi mang thai có thể ảnh hưởng đến thai nhi, đặc biệt nếu mẹ bầu bị cúm nặng, sốt cao kéo dài hoặc không được điều trị đúng cách. Mức độ ảnh hưởng phụ thuộc vào thời điểm nhiễm cúm, mức độ bệnh và khả năng kiểm soát triệu chứng.

• Ảnh hưởng gián tiếp thông qua sức khỏe của mẹ vì sốt cao tăng nguy cơ co bóp tử cung, đặc biệt là trong 3 tháng đầu và 3 tháng cuối.
• Mẹ mệt mỏi, chán ăn, mất nước khiến thai không được cung cấp đủ dinh dưỡng và oxy
• Nhiễm trùng nặng có thể dẫn đến viêm phổi, suy hô hấp, ảnh hưởng đến tuần hoàn máu nuôi thai
• Tăng nguy cơ sinh non hoặc thai nhẹ cân, đặc biệt nếu cúm xảy ra ở tam cá nguyệt thứ hai và  tam cá nguyệt thứ ba
• Thai chậm phát triển trong tử cung do tình trạng thiếu oxy kéo dài
• Tăng nguy cơ thai lưu trong những trường hợp cúm nặng, không được xử trí kịp thời
• Sốt cao trong giai đoạn sớm của thai kỳ có thể làm tăng nguy cơ bất lợi cho sự phát triển của thai nếu không được hạ sốt kịp thời

Cách phòng ngừa cúm khi mang thai hiệu quả

Phòng ngừa cúm là cách vô cùng quan trọng giúp bảo vệ sức khỏe của mẹ bầu và thai nhi, đặc biệt trong bối cảnh cúm có thể gây biến chứng nặng khi mang thai. Dưới đây là các biện pháp phòng ngừa cúm hiệu quả, được khuyến cáo bởi các tổ chức y tế.

Tiêm vaccine cúm

Tiêm vaccine cúm mùa được xem là cách phòng ngừa cúm hiệu quả nhất cho phụ nữ mang thai. Vaccine giúp cơ thể tạo kháng thể chống lại virus cúm, từ đó giảm nguy cơ mắc bệnh và biến chứng nặng ở bất kỳ giai đoạn nào của thai kỳ – ngay cả trong tam cá nguyệt thứ ba, vẫn chưa quá muộn.

Mùa cúm có thể bắt đầu từ tháng 10 và kéo dài đến tháng 5. Tháng 10 hoặc tháng 11 là thời điểm lý tưởng để tiêm phòng, nhưng bạn vẫn có thể tiêm nếu vắc-xin còn được cung cấp.

Vắc-xin sẽ bảo vệ cả bạn và thai nhi khỏi cúm trong vòng 6 tháng sau khi sinh. Điều này đặc biệt quan trọng vì vắc-xin cúm không an toàn cho trẻ sơ sinh dưới 6 tháng tuổi.

Nếu bạn đã tiếp xúc với người mắc cúm, bác sĩ có thể khuyến nghị bạn sử dụng thuốc kháng virus như một biện pháp phòng ngừa.

• Vaccine cúm an toàn cho mẹ bầu ở mọi giai đoạn thai kỳ
• Giúp giảm nguy cơ viêm phổi, nhập viện do cúm
• Kháng thể từ mẹ còn được truyền sang thai nhi, giúp bé được bảo vệ trong những tháng đầu sau sinh
• Nên tiêm trước hoặc trong mùa cúm, theo khuyến cáo của bác sĩ

Thực hiện các biện pháp phòng ngừa hằng ngày

Bên cạnh vaccine, thói quen sinh hoạt và vệ sinh cá nhân đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa lây nhiễm virus cúm.

• Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn
• Đeo khẩu trang khi đến nơi đông người hoặc khi tiếp xúc với người có triệu chứng hô hấp
• Tránh chạm tay lên mắt, mũi, miệng
• Hạn chế đến nơi đông người, đặc biệt trong mùa cúm
• Giữ nhà cửa thông thoáng, vệ sinh bề mặt tiếp xúc thường xuyên

Những biện pháp này giúp giảm nguy cơ lây truyền virus cúm qua đường hô hấp, đặc biệt quan trọng với hệ miễn dịch nhạy cảm của mẹ bầu.

Tăng cường sức đề kháng cho mẹ bầu

Một cơ thể khỏe mạnh sẽ giúp mẹ bầu chống lại virus tốt hơn và giảm nguy cơ mắc cúm nặng.

• Ăn uống đầy đủ dưỡng chất: tăng cường rau xanh, trái cây giàu vitamin C
• Uống đủ nước mỗi ngày
• Ngủ đủ giấc, nghỉ ngơi hợp lý, tránh stress
• Tập thể dục nhẹ nhàng theo hướng dẫn như đi bộ, yoga bầu, vận động hợp lý,...
• Tuân thủ lịch khám thai định kỳ để theo dõi sức khỏe tổng thể

Điều trị cúm khi mang thai an toàn, hiệu quả

Khi mắc cúm trong thai kỳ, mục tiêu điều trị là giảm triệu chứng, phòng biến chứng và đảm bảo an toàn cho thai nhi. Việc điều trị cần tuân theo hướng dẫn y tế, tránh tự ý dùng thuốc.

• Nghỉ ngơi đầy đủ để cơ thể phục hồi và giảm mệt mỏi
• Uống nhiều nước ấm gồm nước lọc, oresol đúng cách, canh/súp để tránh mất nước
• Ăn nhẹ, dễ tiêu, chia nhỏ bữa nếu chán ăn
• Giữ ấm cơ thể, phòng lạnh đột ngột
• Súc miệng nước muối nhạt, xông hơi nhẹ (tránh quá nóng) để giảm nghẹt mũi, đau họng

Thuốc điều trị cúm an toàn cho mẹ bầu theo chỉ định bác sĩ gồm:

• Acetaminophen, là phương pháp điều trị phổ biến cho sốt, đau nhức và các cơn đau.
• Xịt mũi nước muối hoặc rửa mũi để giảm nghẹt mũi.
• Pseudoephedrine, thuốc giảm nghẹt mũi, có thể hữu ích. Tuy nhiên, bạn nên tránh sử dụng trong tam cá nguyệt đầu tiên hoặc nếu bạn có huyết áp cao.

Câu hỏi thường gặp về cúm khi mang thai

Mang thai có nên tiêm vaccine cúm không?

Có. Vaccine cúm an toàn cho phụ nữ mang thai ở mọi giai đoạn. Tiêm vaccine giúp giảm nguy cơ mắc cúm nặng và bảo vệ cả mẹ lẫn thai nhi trong những tháng đầu sau sinh.

 Bị cúm khi mang thai có ảnh hưởng đến thai nhi không?

Có thể, đặc biệt nếu mẹ sốt cao kéo dài hoặc bị cúm nặng. Điều trị sớm và hạ sốt kịp thời giúp giảm đáng kể nguy cơ cho thai nhi.

Bị cúm khi mang thai có cần nhập viện không?

Không phải trường hợp nào cũng cần nhập viện. Cần đi khám hoặc nhập viện ngay nếu có khó thở, sốt không hạ, đau ngực, mệt lả hoặc thai máy giảm.

Mẹ bầu bị cúm nên dùng thuốc gì?

• Paracetamol là thuốc hạ sốt an toàn khi dùng đúng liều.
• Thuốc kháng virus chỉ dùng khi có chỉ định của bác sĩ.
• Không tự ý dùng thuốc cảm cúm phối hợp.

Cúm khi mang thai bao lâu thì khỏi?

Thông thường 5–7 ngày nếu được nghỉ ngơi và điều trị đúng cách. Trường hợp nặng có thể kéo dài hơn và cần theo dõi y tế.

Bị cúm khi mang thai có cần kiêng gì không?

• Tránh gió lạnh, hạn chế nơi đông người
• Không tự ý xông hơi quá nóng
• Không dùng thuốc khi chưa có tư vấn y tế

Làm sao để phòng cúm hiệu quả trong thai kỳ?

• Tiêm vaccine cúm
• Rửa tay thường xuyên, đeo khẩu trang
• Ăn uống đầy đủ, nghỉ ngơi hợp lý

Cúm khi mang thai là vấn đề sức khỏe mà nhiều mẹ bầu gặp phải, nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách có thể gây ra biến chứng cho mẹ và ảnh hưởng gián tiếp đến thai nhi. Hiện nay, tiêm vaccine phòng cúm là biện pháp an toàn và hiệu quả được các chuyên gia y tế khuyến cáo áp dụng. Tại Phòng khám 125 Thái Thịnh - Thai Thinh Medic cung cấp dịch vụ tiêm chủng chất lượng, thăm khám và tư vấn chăm sóc sức khỏe thai kỳ, giúp mẹ và bé phát triển khỏe mạnh, an toàn.

Nguồn: https://www.webmd.com/cold-and-flu/fact-sheet-pregnancy-flu